Nguyên nhân sơn epoxy bong tróc sau khi thi công không nằm ở “chất lượng sơn” như nhiều người vẫn nghĩ, mà đến từ chuỗi sai lệch kỹ thuật trước – trong – sau thi công, đặc biệt là khâu xử lý bề mặt và kiểm soát môi trường.

Với những công trình có giá trị hàng trăm đến hàng nghìn tỷ đồng, bong tróc sơn epoxy không chỉ là lỗi thẩm mỹ mà là dấu hiệu của rủi ro vận hành và chi phí sửa chữa rất lớn về sau.

Bài viết này phân tích ngắn gọn, đúng bản chất kỹ thuật, giúp chủ đầu tư và đội ngũ quản lý dự án nhận diện chính xác nguyên nhân để phòng tránh từ đầu, thay vì xử lý hậu quả.


Hiểu đúng bản chất của hiện tượng sơn epoxy bong tróc

Sơn epoxy là hệ sơn hai thành phần, đóng rắn bằng phản ứng hóa học tạo mạng polymer bền vững. Khi xảy ra hiện tượng sơn epoxy bong tróc theo mảng lớn, màng sơn còn nguyên và dai, đó không phải là sơn hỏng, mà là lớp sơn không bám được vào bề mặt.

Trong kỹ thuật, hiện tượng này được gọi là phá hủy bám dính, khác hoàn toàn với phá hủy vật liệu. Điều này cho thấy lỗi nằm ở điều kiện thi công, không phải ở công thức sơn .


1. Vật liệu nền không được xử lý đạt chuẩn

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất làm sơn epoxy bong tróc trên mọi bề mặt.

Với bê tông, lớp vữa yếu, bụi xi măng, dầu khuôn hoặc tạp chất vi mô làm giảm khả năng tạo liên kết cơ học. Với kim loại và kết cấu thép, rỉ sét, dầu mỡ hoặc bề mặt quá nhẵn đều khiến epoxy không có điểm bám.

Nếu vật liệu nền không được làm sạch, tạo nhám và kiểm tra đúng tiêu chuẩn, epoxy chỉ bám tạm thời và sẽ bong tróc khi chịu tải, rung động hoặc thay đổi môi trường.

Nguyên nhân làm sơn epoxy bong tróc do xử lý bề mặt vật liệu, độ ẩm nền và lớp sơn lót không đạt chuẩn kỹ thuật
Infographic minh họa các nguyên nhân kỹ thuật gây bong tróc sơn epoxy trên bê tông và kim loại nếu bề mặt vật liệu không được xử lý đúng chuẩn.

2. Độ ẩm nền hoặc hơi ẩm ngược không được kiểm soát

Sơn Epoxy rất nhạy cảm với độ ẩm, bất kể được thi công trên bê tông hay kim loại.

Với bê tông, hơi ẩm từ bên trong thoát ra tạo áp suất thẩm thấu, đẩy màng sơn lên. Với kim loại, ngưng tụ hơi nước trên bề mặt trong điều kiện độ ẩm không khí cao cũng đủ làm mất bám dính.

Theo tài liệu kỹ thuật, độ ẩm nền vượt ngưỡng cho phép là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến phồng rộp và bong tróc sau một thời gian sử dụng .


3. Bỏ qua hoặc sử dụng sai lớp sơn lót epoxy

Sơn lót epoxy không phải lớp phụ, mà là cầu nối bám dính giữa vật liệu nền và lớp phủ.

Trên bê tông, sơn lót có nhiệm vụ thẩm thấu, khóa mao dẫn và tăng liên kết cơ học. Trên kim loại, sơn lót giúp chống ăn mòn và tạo bề mặt trung gian ổn định.

Việc không dùng sơn lót, dùng sai chủng loại hoặc thi công sơn lót không đủ định mức khiến lớp phủ phía trên rất dễ bong tróc, đặc biệt trong môi trường công nghiệp.


4. Pha trộn sai tỷ lệ hai thành phần epoxy

Epoxy chỉ đạt tính chất cơ lý tối ưu khi tỷ lệ nhựa và chất đóng rắn chính xác tuyệt đối.

Pha thiếu hoặc dư chất đóng rắn đều làm mạng polymer không hoàn chỉnh. Màng sơn có thể vẫn cứng và bóng, nhưng liên kết bám dính yếu, dễ bong khi chịu ứng suất hoặc tác động nhiệt.

Đây là lỗi kỹ thuật mang tính hệ thống nếu đội thi công không tuân thủ đúng hướng dẫn của nhà sản xuất.


5. Sử dụng dung môi pha loãng không đạt chuẩn

Một nguyên nhân nghiêm trọng làm sơn epoxy bong tróc nhưng thường bị xem nhẹ là dùng dung môi không đúng khuyến cáo, như xăng hoặc dung môi trôi nổi.

Các dung môi này chứa tạp chất và độ ẩm, làm phá vỡ cấu trúc polymer của epoxy, khiến màng sơn mất khả năng bám dính dù ban đầu vẫn đạt cảm quan tốt .

Trong các dự án lớn, đây là rủi ro kỹ thuật không thể chấp nhận. Để khắc phục vấn đề này, hãy chọn sử dụng những loại dung môi sơn Epoxy đúng theo khuyến nghị của nhà sản xuất.


6. Điều kiện môi trường thi công không phù hợp

Nhiệt độ quá thấp làm epoxy phản ứng chậm, trong khi độ ẩm không khí cao dễ gây ngưng tụ hơi nước trên bề mặt nền.

Nhiều trường hợp bề mặt nhìn khô nhưng thực tế tồn tại lớp ẩm vi mô, đủ để phá hủy liên kết bám dính sau khi công trình đưa vào vận hành.

Kiểm soát môi trường thi công là yêu cầu bắt buộc với epoxy công nghiệp.


7. Không tuân thủ thời gian sơn giữa các lớp

Mỗi hệ sơn epoxy có cửa sổ thời gian kỹ thuật cho phép thi công lớp tiếp theo.

Sơn quá sớm khiến dung môi chưa thoát hết. Sơn quá muộn mà không xử lý tạo nhám làm các lớp không liên kết với nhau, dẫn đến bong tróc giữa các lớp sơn.

Đây là lỗi quản lý kỹ thuật, không phải lỗi vật liệu.


Góc nhìn dành cho chủ đầu tư

Với những đơn vị thi công sơn epoxy phải cân nhắc những ngân sách lớn, câu hỏi không nên là:

“Sơn epoxy này có tốt không?” Mà phải là: “Quy trình thi công có được kiểm soát như một hạng mục kết cấu hay chưa?”

Chính vì góc nhìn đó, sơn epoxy nên được quản lý nghiêm ngặt như bê tông, cốt thép, móng, dầm… thay vì chỉ bị coi là phần hoàn thiện làm cho đẹp. Trong tư duy quản trị tài sản lớn, chất lượng nằm ở hệ thống, không nằm ở một vật liệu đơn lẻ.


Kết luận

Nguyên nhân sơn epoxy bong tróc sau khi thi công hầu như không đến từ bản thân sơn, mà đến từ sai lệch trong chuẩn bị bề mặt, kiểm soát độ ẩm, môi trường và kỷ luật kỹ thuật thi công.

Nếu coi sơn epoxy là một lớp “trang trí”, bong tróc chỉ là vấn đề thời gian. Nếu coi epoxy là một phần của hệ kết cấu vận hành, bong tróc là điều hoàn toàn có thể phòng tránh.

Ngay từ giai đoạn thiết kế và đấu thầu, hãy yêu cầu quy trình kỹ thuật chi tiết, tiêu chuẩn kiểm soát độ ẩm, hồ sơ vật liệu và năng lực đội thi công. Chi phí tăng thêm ban đầu thường nhỏ hơn rất nhiều so với chi phí sửa chữa và gián đoạn vận hành về sau.

(Bài viết được biên soạn bởi Sơn Đăng Anh – Đại lý phân phối chính thức của Sơn Hải Âu. Hotline: 0359.793.563)

phone-icon
facebook-icon
zalo-icon